Donald Trump yönetimi, Meksika ve Kanada’ya yönelik yüzde 25 oranında gümrük vergisi uygulanacağı yönündeki açıklamalarından sonra geri adım attı.
Perşembe günü imzaladığı başkanlık kararnamesiyle Trump, 2020’de yürürlüğe giren serbest ticaret anlaşmasının kurallarına uyan tüm ürünler için bir aylık muafiyet tanıdı.
Bu karar, ABD’nin en büyük ticaret ortaklarıyla gerilim yaratan ve piyasaları sarsan bir haftanın ardından geldi. Çarşamba günü Trump, yalnızca ABD-Meksika-Kanada Anlaşması’na (USMCA) uyum sağlayan otomobil üreticilerinin geçici muafiyet alacağını duyurmuştu.
Perşembe günü yayımlanan kararname, tüm uygun mallar için bu süreyi 2 Nisan’a kadar uzattı. Ancak Beyaz Saray yetkilileri, Meksika ve Kanada’nın fentanil kaçakçılığına karşı daha sıkı önlemler alması durumunda, gümrük vergilerinin bu tarihten sonra da ertelenebileceğini belirtti.
BİTMEDİ, ERTELENDİ
ABD yönetimi, 2 Nisan’dan itibaren “karşılıklı gümrük vergileri” uygulamayı planlıyor. Bu vergiler, Washington’un adaletsiz olarak gördüğü yabancı vergi, düzenleme ve sübvansiyonlara karşı bir misilleme niteliği taşıyor.
Trump yönetimi, Kanada ve Meksika’nın fentanil kaçakçılığı konusunda ilerleme kaydetmesi halinde, yalnızca karşılıklı gümrük vergileri konusunda müzakere yapacaklarını belirtti.
Ticaret Bakanı Lutnick, “Eğer Kanada ve Meksika fentanil konusunda adım atarsa, odak noktamızı yalnızca karşılıklı tarifelere kaydıracağız” dedi.
Trump yönetiminin geri adımı, Perşembe günü Kanada ve Meksika para birimlerinde değer artışı yarattı. Kanada doları ABD doları karşısında yüzde 0,3 değer kazanırken, Meksika pesosu yüzde 0,7 yükseldi. ABD borsasında ise dalgalanma sürdü. S&P 500 endeksi yüzde 1,8 düşerken, teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite yüzde 2,6 değer kaybetti.
Başkanlık kararnamesi ayrıca, USMCA’ya uymayan Kanada menşeli potas ithalatına uygulanan vergiyi yüzde 10’a indirdi. Bu adım, Kanada’dan gelen gübreye büyük ölçüde bağımlı olan Amerikalı çiftçilere bir miktar rahatlama sağladı. ABD, kullandığı potasın yaklaşık yüzde 80’ini Kanada’dan ithal ediyor.
‘BİZİ ETKİLEMEZ’
Vergilerin Salı günü yürürlüğe girmesi, Meksika ve Kanada’nın misilleme planlarını açıklamasının ardından piyasalarda dalgalanmaya yol açtı.
S&P 500’ün seçim sonrası kazançları silinirken, Perşembe günü borsa değer kaybetmeye devam etti. Ticaret Bakanı Howard Lutnick, piyasalardaki hareketlerin ABD’nin ticaret politikasını etkilemeyeceğini belirtti.
Lutnick, “Borsanın herhangi bir gün yüzde yarım yukarı veya aşağı hareket etmesi, bizim politikamızı belirleyen bir unsur değil” dedi.
Washington’un ticaret ortaklarını sarsan tarife kararları, ABD’nin ticaret açığında yaşanan tarihi artışla aynı döneme denk geldi. Ticaret Bakanlığı’nın Perşembe günü yayımladığı verilere göre, Ocak ayında ABD’nin ticaret açığı 131,4 milyar dolara ulaştı.
Bu rakam, Aralık ayında kaydedilen 98,1 milyar dolarlık açığın çok üzerinde. Ekonomistler, bu artışın kısmen şirketlerin gümrük vergileri yürürlüğe girmeden önce mal stoklamasından kaynaklandığını belirtiyor.
Trump yönetiminin son hamlesi, ticaret politikalarındaki belirsizliği bir kez daha artırırken, hem Amerikan sanayisini hem de küresel piyasalardaki istikrarı etkileyebilecek yeni müzakerelerin önünü açtı.
